ÖLÜ KEDİ SIÇRAMASI (DEAD CAT BOUNCE) NEDİR?
Ölü kedi sıçraması, uzun bir düşüş ya da düşüş trendinin devam etmesinin ardından ayı piyasasında görülen geçici bir iyileşme olarak tanımlanabilir. Bu sıçrama, hisse senedi gibi düşüş görülen bir varlığın fiyatında küçük, kısa süreli bir düzelme olur. Çoğu zaman düşüş trendleri, fiyatların geçici olarak yükseldiği kısa süreli iyileşme/toparlanma periyotlarıyla yarıda kesilir. Dead cat bounce terimi, bir ölü kedi bile yeterince hızlı düşerse sıçrar fikrine dayanır.
Ölü Kedi Sıçraması Neden Olur?
Her ayı piyasasında, en ateşli ayı piyasası yatırımcıları bile belli bir süre sonra bulundukları pozisyonu yeniden düşünür. Bir piyasa, arka arkaya 6 hafta boyunca düşüş gösterdiğinde, ayı pozisyonundakiler short yaparak kar etmeyi deneyebilirler. Bu arada, diğer uzun vadeli yatırımcılar fiyatların alt seviyeye ulaşacağına inanarak long yapabilirler. Tüm bu faktörler, piyasadaki alım baskısını yükseltebilir.
Ölü kedi sıçraması, teknik analistler tarafından kullanılan bir fiyat modelidir. İlk başta, geçerli trendin tersi yönünde görülen bir yükseliş görülürken bu durumu hızlı bir fiyat düşüşü takip eder. Fiyat, bir önceki alt seviyesinin de altına düştükten sonra ölü kedi sıçraması olur. Kısa vadeli yatırım yapanlar bu küçük hareketlenmeden kar elde etmeye çalışabilirler ve short (kısa pozisyon) yapmak için iyi bir fırsat olarak kullanabilirler. Bu sıçrama, büyük ekonomilerde görülen bir resesyondan tutun, en küçük hisse senedi veya hisse grubunda bile görülebilir.
Bir piyasa zirvesini veya düşüşünü belirlemeye benzer şekilde, ölü kedi sıçramasını önceden tahmine etmek yetenekli yatırımcılar için bile zorluklarla doludur.
Dead Cat Bounce Örnekleri
Bu ifadenin bilinen en eski örneği, İngiliz gazetesi olan The Guardian'ın 22 Eylül 1981 tarihli bir makalesinden geliyor. Mali editör Victor Keegan, Londra pazarındaki hisse fiyatlarında görülen son düşüşün ardından bir ralli olmadığını belirtmişti ve "Aslında, piyasa neredeyse hiç tepki vermeden serbestçe düşmeyi sürdürdü. Bu, ticarette ölü kedi sıçraması olarak bilinir” demişti.
Mart 2009'da, New York Üniversitesi'nden Nouriel Roubini, borsa toparlanmasını ölü kedi sıçraması olarak nitelendirerek, piyasanın kısa vadede seyri tersine çevireceğini ve düşüşün yeni düşüşlere yol açacağını öngördü. Gerçekte ise 2009 yılının mart ayında uzun sürecek bir boğa piyasasının başlangıcını işaret ediyordu.
Tarihi bir örneği ele alalım. Cisco Systems Inc. (NASDAQ: CSCO) hisse senedi fiyatları, dotcom çöküşünün ortasında Mart 2001'de 15.81'e düşmeden önce Mart 2000'de hisse başına 82 dolar seviyesindeydi. Cisco, sonraki yıllarda birçok ölü kedi sıçraması gördü. Hisse senedi, Kasım 2001 itibariyle 20.44 dolara yükseldi ve eylül 2002'ye kadar sadece 10.48 dolara kadar inebildi. Cisco, Haziran 2016 itibariyle hisse başına 28.47 dolardan işlem gördü -ki bu da 2000 yılında görülen teknoloji balonu sırasındaki en yüksek fiyatının üçte biri kadar ediyor. 2019 yılına geldiğimizde ise hisselerinin 47,50 dolara kadar çıktığını görebiliyoruz.
Aşağı yönlü piyasalar çoğu zaman eğlenceli değildir ve piyasa büyük bir kayıptan sonra kısa süreli kazançlar sağlayarak sizi harekete geçirmeye başladığında kendinizi sınırlandırılmış bile hissedebilirsiniz. Uzun vadeli bir yatırımcıysanız, kilit nokta portföyünüzü çeşitlendirmek ve uzun vadeli düşünmektir. Genellikle piyasada görülen ölü kedi sıçraması yalnızca bu durum aşıldıktan sonra fark edilip anlaşılabiliyor. Peki yatırımcılar piyasada görülen yukarı yönlü bir hareketin ölü kedi sıçraması mı yoksa bir geri çekilme mi olduğunu nasıl anlayacak?
İşte, sorun da bu. Ne zaman bu soruya doğru bir cevap verebilirsek o zaman çok para kazanabiliriz. Maalesef ki piyasa fiyatlamalarını tam olarak tahmin edebilmenin bir yolu olmadığından teknik analizler, araştırma ve fazlaca bir sabırla yatırım konusunda kendimizi geliştirebilir ve fırsatları değerlendirerek iyi kazançlar elde edebiliriz.
Kaynaklar:
https://www.investopedia.com/terms/d/deadcatbounce.asp
http://www.financial-spread-betting.com/strategies/strategies-tips.html
https://www.wsj.com/articles/dead-cat-bounce-a-morbid-metaphor-for-a-brief-market-rally-11558112307