STRIKE PRICE NEDİR?

Strike price, bir opsiyon sözleşmesinde önceden belirlenmiş ve opsiyon işleme alındığında söz konusu varlık, finansal gösterge ya da kıymet için ödenmesi gereken alım/satım fiyatıdır. Strike price, "exercise price" ve "kullanım fiyatı" olarak da bilinir.

Call (satın alma/alış) opsiyonlarındaki strike price, söz konusu finansal varlığın opsiyon sahibi tarafından satın alınabileceği fiyatı temsil eder. Bununla birlikte, put (satış) opsiyonlarındaki strike price, finansal varlığın satılabileceği fiyattır. Kullanım fiyatı, bir opsiyonun değerini belirlemedeki en önemli faktördür.

Strike Price Tanımı


Borsa İstanbul'un "Sorularla Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası" adlı dokümanında yer alan strike price tanımı:

"Opsiyon alıcısının sözleşmeden doğan hakkını kullanmak istemesi halinde dayanak varlığın alım/satımının gerçekleşeceği fiyattır. Organize borsalarda, kullanım fiyatı opsiyonların işlem gördüğü borsalar tarafından belirlenir." [1]


Kullanım fiyatı (strike price), türev piyasalarında* kullanılmaktadır ve bu piyasaların bir parçası olan opsiyon sözleşemerinde ağırlıklı olarak karşımıza çıkar. Türev piyasalarındaki sözleşmelerin değeri hisse senedi, bono, endeks veya emtia gibi dayanak varlıklardan “türetilir”. Opsiyonlar, değeri genellikle başka bir finansal varlığa dayalı olan olan varlıklardır. Kullanım fiyatı, call ve put opsiyonlarının önemli bir değişkeni olarak karşımıza çıkar. Örneğin, hisse senedi satın alma opsiyonu (call option) alıcısı, gelecekte bu hisse senedini kullanım fiyatından satın alma hakkına sahip olabilecektir. Fakat call option kullanım fiyatından alma zorunluluğu bulunmayacaktır. Benzer şekilde, bir hisse senedi satış opsiyonu (put option) alıcısının, bu hisseyi gelecekte kullanım fiyatından satma hakkı olacaktır, ancak o fiyattan satma zorunluluğu olmayacaktır.

*"Türev piyasalar, ileri bir tarihte teslimatı veya nakit uzlaşması yapılmak üzere herhangi bir malın veya finansal aracın, bugünden kaldıraç kullanılarak alım satımının yapıldığı piyasalardır. Vadeli piyasalarda işlem gören sözleşmeler spot piyasa işlemlerine göre daha karmaşık ve bu nedenle profesyonel yatırımcıya daha fazla hitap eden ürünlerdir. Türev piyasalar forward, futures, opsiyon ve swap işlemlerinin tamamını içermektedir. Esas itibarıyla, vadeli piyasalar kavramı türev piyasaları, vadeli işlem sözleşmesi kavramı “futures” sözleşmelerini, opsiyon kavramı da “options” sözleşmelerini ifade etmektedir." [2]

İlgili Makale: Hisse Senedi Opsiyonu Nedir?

Opsiyon Değeri ve Strike Price


Kullanım fiyatı ve opsiyon değeri ters orantılıdır. Strike price yüksek olduğunda, call option düşükken put option yüksektir. Benzer şekilde, kullanım fiyatı düşük olduğunda, call option yüksek ve put option düşüktür.

Kullanım fiyatı, bir opsiyonun değerini belirleyen en önemli göstergedir. Strike price, opsiyon sözleşmesi ilk kez oluşturulduğunda belirlenir. Bu sözleşme, yatırımcıya opsiyonun parasal karşılığını almadan önce dayanak varlığın hangi fiyata ulaşması gerektiğini söyler. Kullanım fiyatları genel olarak standartlaştırılmıştır, yani sabit fiyatlar üzerinden işlem yapılır.

Bir opsiyonun değerini dayanak hisse senedi fiyatı ile kullanım fiyatı arasındaki fiyat farkı belirler. Eğer bir call option alıcısı için, kullanım fiyatı dayanak hisse senedi fiyatının üzerindeyse, opsiyon zararda demektir (out of money - OTM). Bu durumda opsiyon bir değere sahip değildir, ancak yine de volatilite ve opsiyonun geçerlilik tarihi bitimine kadar değerlenme ihtimaline sahiptir. Diğer yandan, dayanak hisse senedi fiyatı kullanım fiyatının üzerindeyse, opsiyon değerlenir ve parasal getirisi olur.

Strike Price Örneği


İki opsiyon sözleşmesi olduğunu varsayın. Bunlardan birisi 100 TL'lik kullanım fiyatına sahip, diğeri ise 150 TL'lik kullanım fiyatına sahip bir call option (satın alma opsiyonu) olsun. 100 TL'lik opsiyonu A opsiyonu, 150 TL'lik opsiyonu B opsiyonu olarak adlandıralım. Dayanak hissenin mevcut fiyatının da 145 TL olduğunu varsayalım. Her iki satın alma opsiyonunun içerik olarak eşit olduğunu, tek farkın strike price olduğunu düşünelim.

Opsiyonun geçerlilik süresi bitiminde, A opsiyonu 45 TL değerinde olacaktır. Bunun nedeni hisse senedinin kullanım fiyatından 45 TL daha yüksek işlem görmesidir. B opsiyonu ise 5 TL zarar edecektir. Çünkü dayanak varlığın fiyatı, opsiyonun geçerlilik süresinin altında kalırsa opsiyon değersiz olur.

...

Kullanım fiyatının seçilmesi opsiyon yatırımcısı veya traderlar için önemli bir karardır. Bunun nedeni ise kullanım fiyatının opsiyondan elde edilebilecek potansiyel karlılık üzerinde çok önemli bir etkiye sahip olmasıdır. Optimum bir kullanım fiyatı seçmek için piyasayı iyi araştırmak, opsiyonlar hakkında bilgi sahibi olmak ve finansal hedefler konusunda net olmak gerekir. Bu kurallara dikkat eden bir opsiyon yatırımcısının başarılı olma şansı çok daha yüksektir.


Kaynaklar:

[1]https://www.borsaistanbul.com/data/kilavuzlar/VIOP-Hakkinda-SSS.pdf
[2]https://www.halkbankkobi.com.tr/NewsDetail/Vadeli-Islemler-Piyasalari--Turev-Piyasalar-/604
https://www.bankrate.com/glossary/s/strike-price