YATIRIMDA "DİP" STRATEJİSİ
Bir finansal varlığı dip fiyatından satın almak, varlığın fiyatı düştükten hemen sonra fiyatın yakın zamanda tekrar yükseleceğini düşünerek satın almak demektir. Yatırımcılar, genel olarak kısa vadede kazanç elde etmek için böyle bir taktik uygularlar. Bu taktik, yurt dışı piyasalarında "buy the dip" olarak geçer.
"Buy The Dip" Nedir?
Bir strateji olarak, bir finansal varlığı (hisse senedi, kripto para vb.) dip fiyatından satın almak genellikle yatırımcıların düşük fiyattan alıp yüksek fiyata satma stratejisinden farklıdır. Farklı olmasına rağmen de genel olarak ayırt etmesi de zordur. Buy the dip stratejisinde 2 temel soru sorularak işlemler yapılır:
1.Finansal varlığın fiyatında ani/önemli bir düşüş oldu mu?
2.Düşüş olduysa yükseliş olacağına inanmak için bir neden var mı?
Eğer bu sorulara "evet" cevabı veriliyorsa dipten alış yapılabilir. Yatırımcılar, bu noktada kazanım beklentisiyle işlem yapacaklar. Bu strateji çoğunlukla borsada kullanılmaktadır.
Buy The Dip Örnekleri
2007-08 ABD ekonomik krizine bakalım. Bu süreçte, birçok ipotek ve finans şirketinin hisse senetleri düşmüştü. Bear Stearns ve New Century Mortgage en çok etkilenenler arasındaydı. "Buy the Dip" stratejisini kullanan bir yatırımcı, fiyatların eninde sonunda dip öncesi seviyelere döneceğini varsayarak, bu hisse senetlerinin büyük bir kısmını satın alabilirdi. Fakat bu gerçekleşmedi ve şirketler çok yüksek oranda değer kaybetti ve iflas etti.
Bununla birlikte, 2009/20 yılları arasında Apple hisseleri 3 dolardan 120 dolara çıktı. Yani bu dönemler arasında dip seviyeden hisse alanlar çok büyük kazançlar elde ettiler bile.
Buy The Dip Göstergeleri
Trend Çizgileri: Genellikle bir hisse senedi, çoğu zaman uzun vadeli büyüme döneminden sonra düşer. Örneğin, bir şirketin hisse senetleri son birkaç aydır yükseliş eğilimi gösteriyorsa, gecelik işlemlerde %10'luk bir kayıp görebilir. Böyle durumlarda yatırımcılar trend çizgilerine bakarak dipten satın alma işlemi gerçekleştirebilirler.
Dalgalı Fiyatlanmalar: Hisse senetlerinin fiyatları genel olarak dalgalanma eğilimindedir. Buradaki temel fikir, hisse senedinin trend yönü eğiliminden bağımsız olarak, herhangi bir gün boyunca fiyatın yukarı ve aşağı hareket etmesidir. Bir hisse senedi düştüğünde, hisse senedinin tekrar yukarı hareket etmesini bekleyebilirsiniz ya da bunun tersi de geçerlidir. Yatırımcılar, bu fiyat hareketliliğini kullanarak dip fiyattan hisse alabilirler.
Duygusal Yatırımlar: Yatırımcılar, zaman zaman yatırımlarında duygusal kararlar verebilirler. Mesela bir şirketten gelen haber her yatırımcı için aynı anlamı ifade etmeyebilir ve farklı tepkiler verebilirler. Haber neticesinde yatırımcıların stratejileri değişik olabilir. Burada duygusal veya psikolojik faktörlerin etkisi hesaba katılır. Buy the dip yaparken de yatırımcılar duygusal hareket ederek görülen dip sonrası yükselişe inanabilirler ve yatırım yapabilirler.
Temel Analiz: Bir şirketin güçlü bir çeyrek geçirdiği fakat hisselerinin düştüğünü varsayalım. Burada temel analiz yapmak gerekir. Mesela şirketi kimin yönettiği, şirketin sermaye akışları, bilançosu nasıl? Bu verilere bakarak yükseliş olacağına inanan bir yatırımcı dip seviyeden alış yapabilir.
Riskler
Dip fiyattan satın alma stratejisinin bazı riskleri bulunuyor. Yukarıda bahsedildiği gibi dipten almak için fiyatın yükseleceğine gerçekten inanmak gerekli. Eğer fiyatın yükselmesi için hiçbir neden bulunmuyorsa bu stratejiyi kullanmak doğru olmayacaktır. Eldeki veriler fiyatla ilgili net bir tablo çizmiyorsa stratejiyi terk etmek daha sağlıklı olabilir. Aksi halde ciddi oranda zarar edilebilir.
Buy the dip stratejisi, yükseliş trendindeki finansal varlıklarla daha iyi çalışma eğilimindedir. Geri çekilme (retracement) olarak da adlandırılan düşüşler, yükseliş trendinin normal bir parçasıdır. Fiyat, daha yüksek düşüşler (geri çekilmelerde) ve takip eden trend hareketinde daha çok artış yaptığı sürece, yükseliş eğiliminin güçlü olduğu sonucuna ulaşılabilir.
Sonuç
Yatırımcılar birçok strateji kullanarak yatırımlarını yükselmeye çalışırlar. Bunu yaparken teknik ve temel analizin yardımının yanında buy the dip gibi yöntemlere de başvurabilirler. Dikkat edilmesi gereken nokta, riskleri iyi analiz etmek ve güçlü bir plan yapmak. Kayıp vermek istemeyen yatırımcılar kullandıkları her tür stratejide risk yönetimlerini en iyi şekilde yapmalılar.