CARİ HESAP NEDİR, NASIL TAKİP EDİLİR?
İşletmelerin gelir ve giderlerini doğru şekilde yapması çok önemlidir. Başarılı olmak isteyen bir işletme gelir ve giderlerini titizlikle takip etmeli ve işlemlerini gerçekleştirmelidir. Bu nedenle cari hesap takibi, işletme sahipleri için önemli olan faktörler arasında yer alır.
Özellikle işletmeler arasındaki rekabetin giderek artması, gelir ve gider takibinin önemini bir kez daha ortaya koydu. Bu nedenle işletmelerin cari hesap bilgisine sahip olması ve titizlikle takip etmesi oldukça önemlidir.
Peki cari hesap nedir ve nasıl takip edilir? Öğrenmek için okumaya devam edin.
Cari Hesap Nedir?
Cari hesap, işletmelerin müşterileri ve tedarikçileri arasında yapılan işlemlerin tümünün toplandığı hesabın adıdır.
Kısaca alacak-verecek hesabı da denebilir. Müşteriye satılan ürün sonucu alacak yazılırken tedarikçiden alınan ürün veya hizmet için de gider yazılır. 6102 sayılı Ticaret Kanunu Madde 89'a göre cari hesap;
"İki kişinin herhangi bir hukuki sebep veya ilişkiden doğan alacaklarını teker teker ve ayrı ayrı istemekten karşılıklı olarak vazgeçip bunları kalem kalem alacak ve borç şekline çevirerek hesabın kesilmesinden sonra çıkacak artan tutarı isteyebileceklerine ilişkin sözleşme cari hesap sözleşmesidir. Bu sözleşme yazılı yapılmadıkça geçerli olmaz."*
Sürekli mal/hizmet alışverişi yapan işletmeler ve kişiler, gerçekleşen her işlem için ücret ödemeden cari hesap takibi yapabilirker. Alacak/verecek hesabı olan iki işletme kendi arasında cari hesap oluşturarak ödeme kaydı tutabilirler ve her seferinde ödeme yapmak zorunda kalmazlar.
İlginizi Çekebilir: Ön Muhasebe Nedir?
Cari Hesap Takibi Nedir?
Cari hesap takibi, alacak/verecek ilişkisi kuran tarafların, aralarında gerçekleşen işlemleri kaydederek ödeme ve hizmet dökümlerini takip etmeleridir. Cari hesap takibi, işletmeler arasında veya işletme/kişi arasında yapılabilir. İşletmeler, ellerinde bulunan resmi evraklarla cari hesap kaydı tuttuğu yanılgısına düşebilirler. Cari hesap kaydı, yalnızca geçmişe değil aynı zamanda güncel verilere de odaklı olmalıdır. Yani cari hesap kaydında geçmiş verilerle birlikte güncel ve işlemde olan verilere de erişilebilmelidir. Bu özelliğiyle cari hesap, diğer belgelere kıyasla daha çok önem arz eder.
Eğer iki işletme aralarında cari hesap kaydı tutacaksa ekstra işlem ödemelerine gerek kalmaz. Bununla birlikte, cari hesap tarafları (alacaklı ve borçlu) değişkendir, sabit kalmayabilir.
Cari hesap takibini yapan bölüm işletmeler için muhasebe bölümüdür. Bununla birlikte eğer işletme gerek görürse cari hesap takibi için ekstra çalışan da istihdam edebilir.
Cari Hesap Nasıl Takip Edilir?
Cari hesap ile işletmeler arası veya işletme/kişi(ler) arası ödemeler ve işlemler takip edilir. Eğer işlemlerde herhangi bir aksaklık olursa kolaylıkla tespit edilebilir. Aynı zamanda alacak/verecek hesabı yapılırken işlem zamanlarının planlanmasında da cari hesabın büyük katkısı bulunur.
İşletmeler birkaç yolla cari hesaplarını takip edebilirler. Birincisi, cari hesap defteri kullanmaktır. Cari hesap defterinde alacaklılar, borçlular ve vergi hesapları gibi bölümler bulunur. Titizlikle tutulması gerekir ve raporlama yapmaya pek elverişli değildir. İkincisi, Excel ile cari hesap takibidir. Excel, hesaplamalar için birçok kolaylık sunar. Program içinde raporlama yapmak nispeten kolaydır. Fakat büyük işletmeler ve yoğun işlem yapan işletmeler için Excel kullanımı yeterli veya pratik olmayabilir. Son yöntem ise cari hesap programları kullanmaktır. Online platformlarda kolaylıkla erişilebilen bu programlar, işletmelere özel seçenekler sunar ve kullanımı çok kolaydır. İşletme ve kişiler rahatlıkla cari hesaplarını takip edebilirler.
Cari hesap sözleşmesi, tarafların kararlaştırdıkları sürenin bitmesi, taraflardan birinin fesih ihbarında bulunması veya iflas etmesi durumlarında sona erer.
Okumanızı önerdiğimiz bazı muhasebe makaleleri:
E-Belge Nedir?
E-Arşiv Fatura Nedir, Nasıl Kullanılır?
*https://kanberkilinc.com.tr/ticari-isletme-cari-hesap-madde-89-101-6102-say-ttk.htm