10 MADDEDE BITCOIN ve ALTIN KARŞILAŞTIRMASI
Bir kripto meraklısına Bitcoin'in diğer binlerce altcoin ve dijital token’dan neden farklı olduğunu sorarsanız, genellikle Bitcoin'in "dijital altın" veya hatta "altın 2.0" takma adıyla anıldığını duyarsınız. Peki Bitcoin gerçekten de dijital altın mıdır? Bu yazımızda bu soruya yanıt arayacağız ve Bitcoin ve altının birbirleriyle kıyaslanan özelliklerine göz atacağız.
Akılda kalıcı pazarlama olmasının yanı sıra, Bitcoin’e bu lakabın takılmasının birkaç nedeni vardır:
· Her ikisi de genellikle Wall Street tarafından “alternatif yatırımlar” olarak sınıflandırılır.
· Her ikisi de “madencilik” nedeniyle zamanla kademeli olarak artan sınırlı arza sahiptir.
· Gelecekte bir noktada, her birinin arz büyümesi yavaşlayacak ve sonuçta sabit bir miktara ulaşacaktır.
· Altının değerli metallerin kralı olması gibi, Bitcoin de kripto para birimleri arasında en güvenilir ve en değerli olanıdır.
Bu görünürdeki benzerliklere rağmen, Bitcoin'in gerçekten dijital bir altın formu olduğu iddiası incelenmeye değerdir.
1. Altın Daha Dayanıklı Değer Kaynaklarına Sahiptir
Tarih boyunca altının her zaman ilişkilendirildiği şey değerdir. Altının yüzyıllar boyunca para olarak, uluslararası ticarette ve daha sonra paraya destek olarak kullanımı, bunu açıkça göstermektedir.
Bitcoin ayrıca benzer türde bir evrensel değer konusunda net bir iddiada bulunur. Merkezi olmayan, tamamen dijital para birimi için bir kavram kanıtı olmasının yanı sıra; Bitcoin adının içinde "madeni para (coin)" kelimesi vardır.
Bitcoin arzının piyasa kapitalizasyonunu (dolar cinsinden), tüm dünya altınının toplam değeriyle daha makul bir şekilde karşılaştırabilirsiniz. Bu ölçüye göre, dünyadaki kabaca 8 trilyon dolarlık altın, Bitcoin'in yaklaşık 1 trilyonluk piyasa değerini gölgede bırakmaktadır. Nihayetinde, Bitcoin'in değeri tamamen potansiyele ve algıya dayanır. Algıya dayanması esasen tüm fiat para birimleri için büyük ölçüde geçerlidir.
Bunların aksine, altının kendine özgü bir değeri vardır. Altın, “asil” veya değerli metal olarak sınıflandırılır. Dahası, güzel parıltısı ve eşsiz işlenebilirliği nedeniyle altın, mücevher ve sanat eserleri için popüler bir araç olarak temel değere sahip olmaya devam etmektedir. Altın ayrıca, yerden kazma maliyetine değecek çeşitli önemli gerçek dünya kullanımlarına sahiptir.
2. Bitcoin ve Altının Her İkisinde de Birçok Talebi Vardır
Bitcoin'in üç ana talep alanı veya kullanım durumu vardır:
1. Dijital para birimi
2. Spekülatif varlık
3. Blockchain ağının kendisi
Birincisi ve en önemlisi, Bitcoin en kolay şekilde eşler arası, merkezi olmayan bir dijital para birimi olarak tanımlanır. Kuşkusuz bu, ilk benimseyenlerin çoğunun ve genel halkın kripto para birimlerinin ana amacı olarak gördüğü şeydir.
Bitcoin’in madencilik modeliyle ilgili kalıcı sorunlar var. Bu bağlamda "madencilik", blok zincirindeki işlemleri doğrulamanın yanı sıra yeni Bitcoin üretme yöntemidir. Süreç, madencileri ağa bilgi işlem güçleriyle katkıda bulundukları için ödüllendiren bir İş Kanıtı konseptine dayanır.
Bitcoin'in modeli kaçınılmaz olarak deflasyonisttir: yeni Bitcoin’lerin arzı önceden belirlenmiş maksimum olan 21 milyona ulaşana kadar her zaman azalacaktır.
Bu, ilk bakışta makul görünse de, gelecekte bir noktada madenciliği kârsız hale getirme sonucuna da sahiptir. Sonunda, madencilere verilen Bitcoin'in ödülü, ilk etapta onları çıkarmak için elektrik maliyetinden daha düşük bir değere sahip olabilir. Madencilik algoritmalarının “zorluğu” ayarlanarak bu sorunun çözülebileceği varsayılmaktadır.
Diğer bir sorun da Bitcoin'in daha önce "çatallanmış" olmasıdır. Bir çatal, genellikle bir kullanıcı grubu ağ modelinin bazı yönlerine katılmadığı anlamına gelir; bu nedenle kopmaya ve ayrı bir blok zinciri başlatmaya karar verirler. Bu, Bitcoin talebinin zamanla azalması olasılığını artırır.
Öte yandan, altının bol miktarda talep kaynağı vardır. Süsleme, mücevher ve sanat alanındaki popülaritesi her zamanki gibi yüksektir. Altın sikke ve külçe altın için yatırım talepleri de bulunmaktadır.
Yine de, yeterli zaman ve iyileştirme imkanı verildiğinde; BTC bir gün mevcut fiat para birimleri ve merkezi ödeme kanalları sistemimizin yerini alabilir.
3. Bitcoin'in İkamesi Daha Kolaydır
Bir diğer önemli husus, bu varlıkların ne kadar kolay ikame edilebileceğidir.
Bitcoin'in kripto alanında birkaç önde gelen rakibi vardır. Ethereum (ETH), her türlü uygulamayı ve akıllı sözleşmeyi barındırabilen blockchain ağının esnekliği ile dikkat çekmektedir. Ripple (XRP), başka bir büyük kripto para birimidir ve ağı, işlemleri Bitcoin'den çok daha hızlı halledebilir.
Değerli metallerin kralı olarak altının değiştirilmesi veya ikame edilmesi riski ise çok daha düşüktür. Altın yüzyıllardır bir servet deposu olarak kullanılır ve dünyanın dört bir yanındaki merkez bankaları hala tonlarca metal tutmaktadır.
Altın, fiziksel para olarak geçmişinin ve dünyanın parasal standardının yanı sıra, birçok teknoloji için de çok önemlidir. Altın, kimyasal reaksiyonlarda katalizör olarak uygulamalara sahiptir ve özellikleri, sert koşullar altında aşınmasını engeller. Bu, altını havacılık endüstrisinde ve tıbbi ortamlarda kullanım için ideal hale getirir.
Yine de altının teknolojik ve endüstriyel uygulamalarının çoğunda ikame edilmesi imkansızdır.
4. Bitcoin Çok Daha Yüksek Volatiliteye Sahiptir
Volatilite burada özellikle önemli bir husustur çünkü "dijital altının" açık bir şekilde istikrara ve kalıcı güce sahip olması gerekir. En basit ifadeyle oynaklık, bir varlığın fiyatı hareket ederken veya değişirken dalgalanmaların ne kadar büyük ve ne sıklıkta olduğunun bir ölçüsüdür.
Bitcoin oynaklığı yıllar içinde inanılmaz derecede yüksek seyretti. Ancak bu, altının sıfır volatiliteye sahip olduğu anlamına gelmez. Altın fiyatları da 2020 yılında nispeten volatil seyretti.
Uzun vadede altın, diğer para birimleri karşısında satın alma gücünü korumuştur. Altının bu konudaki bin yıllık geçmişi, kendini kanıtlamaktadır.
Altının iniş ve çıkışları, Bitcoin'in son on yılda sergilediği vahşi oynaklığa kıyasla nadirdir. Basitçe söylemek gerekirse, Bitcoin oynaklığı, altından çok daha fazladır. Bu, Bitcoin'in istikrarlı bir servet deposu ve güvenilir bir değişim aracı olma durumunu karmaşıklaştırmaktadır.
5. Bitcoin'in Tasfiye Edilmesi Daha Kolaydır
Finansal piyasalarda elektronik ticaretin ortaya çıkışı, altın pozisyonunu tasfiye etmeyi geçmişte olduğundan çok daha kolay hale getirdi.
Elektronik altın ticaretinin kapandığı zamanlar vardır. Bu aynı zamanda fiziksel altın satan ve birkaç tuşa basarak tasfiye edilemeyen fiziksel yerler için de geçerlidir. Yine de altın, evrensel bir piyasanın avantajlarından yararlanır.
Dahası normal iş saatlerinde bile, genel bir külçe ürün satıyorsanız altınınızın tahlil edilmesini - yani eritilmesi ve saflık ve orijinallik açısından analiz edilmesi için beklemeniz gerekecektir.
Kripto para birimleri ise elektronik tasfiyeden tam anlamıyla yararlanabilir. Bitcoin ve altcoin’ler, özellikle dijital işlemler göz önünde bulundurularak tasarlandı.
Böylece, kripto paranızı başka bir para birimi için bir bilgisayar veya akıllı telefonun rahatlığıyla satabilirsiniz.
6. Altın Piyasası Üstün Likiditeye Sahiptir
Piyasa fiyatını etkilemeden bir varlığın ne kadar kolay alınıp satılabileceğine likidite denir.
Büyük ölçekli işlemlerin BTC fiyatını büyük ölçüde etkileme eğiliminde olduğu doğrudur çünkü işlem hacimleri normal koşullar altında nispeten zayıftır.
Altın için günlük işlem hacimleri sürekli olarak yüksektir. Dünyanın her yerinden fiziksel altın alıp satabilirsiniz. Altının yer üstünde bol miktarda arzı vardır ve bu değerli metalin çoğu sonunda eritilir ve yok edilmek yerine geri dönüştürülür.
7. Altın, Riskten Korunma İçin Daha Kullanışlıdır
Kripto para biriminin birçok savunucusu, Bitcoin'in etkili bir koruma aracı olduğunu iddia etmektedir.
Bu iddianın arkasında gerçekten de mantıklı bir argüman yatmaktadır. Bitcoin’in hisse senedi piyasasını takip etme modeli, Bitcoin'in bir hedge olarak (riskten korunma aracı) kullanışlılığını önemli ölçüde azaltır. Kısacası amacı bozmaktadır.
Altının en iyi yaptığı şey piyasa gerilemelerine, yüksek enflasyona ve belirsizliğe karşı koruma sağlamaktır. Altın, ekonomik çalkantı zamanlarında ideal bir korunmadır.
Bu konuda altının lehine çalışan en büyük avantajlarından biri, ilişkili olmayan bir varlık olmasıdır. Bu, altın fiyatlarının diğer varlıklarla aynı yönde hareket etme eğiliminde olmadığı anlamına gelir.
Altının sergilediği tek güçlü korelasyon para birimleriyle ilgilidir: Altının fiyatı, ölçüldüğü para biriminin satın alma gücüne bağlı olarak yükselebilir veya düşebilir. Bu dinamik, özellikle dünyanın rezerv para birimi olan ABD doları için geçerlidir.
İtibari para birimleriyle olan bu ilişki esasen ters (veya negatif) bir korelasyon olduğundan, altın tarih boyunca (satın alma gücü açısından) enflasyonun etkilerine direnme eğiliminde olmuştur.
8. Bitcoin Daha Fazla Kazanç Sunar
Yatırımcılar elbette, her zaman kendi yatırım getirileriyle ilgilenirler.
Altın fiyatları, tarih boyunca genel olarak yükselmiş ve enflasyona ayak uydurmuştur. Bu özellik, uzun vadede değerli metaller için geçerli olmuştur ve bu, fiat para birimleri için geçerli değildir.
Altının bir yatırım olarak değeri, altın madenciliği sektörünün ekonomik gerçeklerine ek olarak, çeşitli endüstrilerden gelen taleple de desteklenmektedir.
Karşılaştırmak gerekirse, Bitcoin'in şu ana değin fiyatta inanılmaz bir şekilde değer kazandığı kabul edilmelidir. Bitcoin'in şimdi ve gelecekteki kazanç potansiyeli yadsınamaz.
Altının zaman içinde değer kazanmasının büyük ölçüde istikrarlı olduğunu söylenebilir. Altın fiyatları hiçbir zaman diliminde Bitcoin’de olduğu gibi %80 düşmemiş veya %2000 artmamıştır.
Nihayetinde altın, Bitcoin fiyatlarındaki gibi ne muhteşem kazançları ne de olağanüstü kayıpları görmektedir.
9. Bitcoin Karşı Taraf Riski Taşır
Bitcoin yatırımcılarının karşılaştığı tek risk oynaklık değildir. Ayrıca Bitcoin cüzdanınızın hack’lenmesi riski de bulunmaktadır.
Karşı taraf riski tam olarak nedir? Bu, bir sözleşmedeki, ticaretteki veya işlemdeki diğer tarafın yükümlülüğünde temerrüde düşerek karşı taraf için bir yükümlülük yaratması olasılığıdır.
BTC, kısa ömrü boyunca dolandırıcılık vb. riskleri fazlasıyla gördü. Esasen bu sadece BTC değil, tüm kripto paralar ve dijital varlıklar için doğal olan bir sorundur. Kripto paralar birçok kez hack’lendi ve çoğu kripto borsası, merkezi olmayan çerçeveleri nedeniyle normal düzenleyici korumaların kapsamı dışında kaldı.
Fiziksel altın ise sıfır karşı taraf riskine sahiptir. Aslında bu özelliğe sahip tek finansal varlıktır. Fiziksel altın külçesine sahipseniz, başka birinin temerrüde düşme şansı yoktur.
10. Hem Altın Hem de Bitcoin Finansal Güvenlik Sağlar
Bir yatırım portföyünün yapısı tartışılırken güvenlik genellikle göz ardı edilir. Bu yanlış bir tutumdur, çünkü yatırımlarda çok fazla risk bulunmaktadır. Herkes, ne kadar riske tolerans gösterebileceğini buna göre planlamalıdır.
Bu risklerden bazılarını azaltmanın yolları vardır. Altına sahip olmanın en güvenli yolu fiziksel biçimdedir ve en güvenli depolama yöntemi yetkili bir emanetçidir – yani sigortalı bir kasa.
Altına yatırım yapmak, fiat para birimlerinin enflasyon veya amortisman riski olmaması dışında, para biriktirmeye benzerdir. Bitcoin'in enflasyonist avantajları hakkında da benzer bir argüman vardır.
Bitcoin için kasa depolamanın eşdeğeri, BTC'nizi soğuk bir cüzdanda saklamaktır. Bu, bir USB sürücü veya harici sabit sürücü gibi çevrimdışı depolama kullanmak ve dijital cüzdanınızın anahtarını (veya parolayı) iyi korunmuş olarak tutmak anlamına gelir. Özel anahtarı kaybettiğinizde veya unuttuğunuzda ise, kimse Bitcoin'lerinize erişemez.
Dijital cüzdanınızın anahtarını koruduğunuz sürece Bitcoin hesabınızın güvenliği çok yüksektir.
Altını güvenle depolamak, yıllık (veya üç aylık) depolama ücretlerini ödemenin dezavantajıyla birlikte gelir. Bununla birlikte fiziksel altının aksine, herhangi bir elektrik veya internet kesintisi, Bitcoin cüzdanınızı erişilemez hale getirecektir.
Sonuç
Karşılaştırmayı seçtiğiniz şeye bağlı olarak, Bitcoin galip gibi görünebilir.
Bu çalışmadan Bitcoin’in henüz dijital altın mertebesine erişmediği sonucu çıkarılabilirse de; uzun vadede (önümüzdeki 10-15 yıl), daha geniş varlık sınıflarının (değerli metaller ve kripto para birimleri) her birinin hangi yolu izlediğini görüp, tekrar değerlendirmek gerekecektir.
Kaynak
https://coinweek.com/
https://www.finance-monthly.com
https://www.forexlive.com/
https://www.sozcu.com.tr/2021/
https://bigpara.hurriyet.com.tr/
https://tokeneo.com/