DÜNYA ÇAPINDA GIDA TİCARETİ GİDEREK ZORLAŞIYOR

Dünya çapında haftalardır gıda ticareti yapan limanların durumu giderek kötüleşiyor.

Filipinler'de pirinç ticaretinde önemli bir limanda bulunan yetkililer, bu hafta başında terminale binlerce nakliye konteyneri yığılması nedeniyle terminalin kapanma riski taşıdığını söylediler. Bunun sebebi ise karantina önlemleri ve kısıtlamalar. Bu arada, özel kahveleriyle tanınan Guatemala ve Honduras'ta ilan edilen sokağa çıkma yasağı, limanlardaki çalışma saatlerini sınırlıyor ve gönderileri yavaşlatıyor. Afrika'da gıda ithalatına büyük ölçüde bağımlı olan bazı bölgelerde, yüklerin boşaltılmasına yardımcı olmak için yeterli işçi bulunamıyor.

Liman noktaları, virüsün dünya çapında gıda üretimini ve dağıtımını nasıl düşürdüğünün en son örneğidir. Hasta bitki/tarım işçileri, ihracat yasakları ve panik satın alımları gibi faktörler tüketicilerin bol miktarda malzeme olsa bile boş dükkan rafları görmelerine sebep oldu.

Daha önce "Koronavirüs ve Küresel Gıda Paniği" başlıklı bir haberimizde "Küresel çapta bazı hükümetlerin, konoravirüs salgını sırasında yerel gıda kaynaklarını güvence altına almak için harekete geçmeye başladığını" açıklamıştık.

Bölgesel Gıda Ticareti Ne Durumda?

Yiyecekler karmaşık bir etkileşim ağı aracılığıyla çiftlikten masalara taşınır. Bu nedenle, bir bağlantı noktasında bile görülen bir sorun, sorun yaratacak bir dizi yavaşlamayı tetikleyebilir. Örneğin, Avrupa'da yetiştirilen buğday, naan ekmeği olarak işlenmesi için Hindistan'a gönderilebilir. Ardından da tüketime hazır şekilde Amerika'ya transfer edilebilir. Fakat yol boyunca görülen aksamalar ciddi gecikmelere neden oluyor.

Liman sorunları yayılırsa işlerin daha da kötüleşebileceği tehdidi var. Örneğin, sadece bir avuç ülke, dünyadaki pirinç ve buğdayın büyük kısmını temel besin kaynaklarının temeli olarak ihraç ediyor. Güney Amerika'dan gelen soya fasulyeleri gezegendeki hayvanların beslenmesine yardımcı oluyor ve kakao kaynaklarının büyük çoğunluğu Batı Afrika'nın küçük bir bölümünden tüm dünyaya gönderiliyor. Önemli bir gıda ihracatçısı olan ABD gibi ülkeler bile şarap, baharat, peynir ve mevsim dışı ürünler gibi temel maddelerin ithalatına bağımlıdır.

ABD dondurulmuş gıda şirketi Saffron Road, naan ve diğer ürünler için Hint gönderilerine güveniyor. Hindistan'da 1,3 milyar insana uygulanan üç haftalık karantina, sınırlar içindeki mal taşımacılığını neredeyse durma noktasına getirdi ve hükümet, tüm büyük limanlara virüsün bazı operasyonları durdurmak için geçerli bir neden olduğunu söylediğinde karışıklığa yol açtı.

Çin'de Son Durum

Çin, sorunlarının en kötüsünü geride bıraktı. Ülkedeki salgın zirvedeyken ulaşım kesintileri ve işgücü kıtlığı operasyonları yavaşlatmıştı. Ardından binlerce limanda dondurulmuş domuz eti, tavuk ve sığır eti birikmeye başlamıştı. Karantina, dünyanın başka yerlerinde de konteyner birikimi yarattı. Bu da gemilerin Asya ülkesinden imal edilmiş mallarla yolculuk yapamadığı gerçeğiyle birleştirildi. Fakat ülkede karantina kalktığından beri işler eski haline dönmeye başladı ve bu sorunlar da ortadan kalktı.

Dünyanın en büyük soya fasulyesi, sığır eti, kahve ve şeker ihracatçısı olan Brezilya'da sevkiyatlar, hükümet ve şirketler arasında nakliye akışını sürdürme yönünde ortak bir çaba olması sayesinde normal bir hızda ilerliyor.

Dünyanın en büyük soğutmalı konteyner işleyicisi olan A.P. Moller-Maersk, Brezilya'nın et sevkiyatıyla ilgili eksikliklerini gidermek için Güney Amerika ülkesine 1.800 boş konteyner getiriyor. Brezilya, hükümetin güvenliğinden endişe duyan liman işçilerinin uyguladığı bir grevi durdurmak için müdahale etmesinin ardından Mart ayında rekor miktarda soya fasulyesi ihraç etmeyi de başardı.

Anec grubu başkanı Sergio Mendes, “Brezilya’nın ihracat hacimleri o kadar büyük ki küçük sorunların çok hızlı bir şekilde çözülmesi gerekiyor. Aksi takdirde, tüm dünyada lojistik kesintilere yol açabilir.” dedi.

İlgili Haber: "Koronavirüs ve Gıda Fiyatları"

Koronavirüs Çok Fazla Bölgenin Ticaretini Yavaşlattı

Ancak hastalığın yayılmasıyla, diğer bölgelerde de konteyner sorunları ortaya çıkıyor. Genellikle çelikten yapılmış ve yaklaşık 6 - 50 metre uzunluğundaki sağlam konteynerler, sürekli olarak içi çeşitli mallarla dolu bir şekilde dünyanın her yerine gönderiliyor. Virüs üretimi yavaşlattığından ve bazı ürünlere olan talebi düşürdüğünden, bu akış büyük ölçüde kesintiye uğradı. Örneğin, Los Angeles Limanı, Mart ayında bir önceki yıla göre %31'lik bir düşüş gördü.

Gıda ihracatçıları, gelen gönderilerin gemileri boşaltma ve doldurmalarını sağlamak için daha uzun süre beklemek zorunda kalıyorlar. Operasyonların az çok normal olarak yürütüldüğü Avrupa'da durum böyle, fakat Freshfel Europe genel delegesi Philippe Binard'a göre konteyner sıkışıklığı gecikmelere neden oluyor.

Kanada'da da bazı nakliye rotalarının, üretilen mallara olan talep nedeniyle taşıyıcılar tarafından iptal edilmesinden sonra sorunlar ortaya çıktı. Federal hükümet tarafından Kanada’nın tahıl taşıma sistemini izlemek üzere işe alınan Alberta merkezli Quorum Corp.’un Edmonton başkanı Mark Hemmes, “Gönderim kapasitesi gerçekten azalmaya başlıyor” dedi.

Nijerya'da ve dünya genelinde de olan sorun, limanlarda biriken ve limanları tıkayan çok fazla konteyner olması. Normalde bu tıkanıklığı giderecek olan işçiler, ülkenin karantina önlemi gerekçesiyle toplu taşımayı yasaklaması sonucu zorluk yaşıyorlar. Limanların yakınlarındaki bankalar kapanıyor, makbuzların işlenmesini ve belge işlerinin halledilmesini zorlaştırıyor. Rıhtımda yüzen konteynerlerde kalan yiyecekler kıtlığı artırıyor ve fiyatları da yükseltiyor.

Bu sorunların bazıları hafiflemeye başlasa bile, liman işçilerinin hastalanma olasılığı konusunda da endişeler var. Singapur ve Şangay gibi merkezler, virüsün yayılmasını önlemek için mürettebat transferlerini durdurdu.

Avustralya'da, ülkenin en büyük konteyner limanlarından biri olan Port Botany'de iki işçide Covid-19 görüldü. 17 işçi daha 14 gün boyunca karantina altına alındı. Hasta işçi tehdidi, ABD'nin en büyük tonaj liman bölgesi olan Güney Louisiana Limanı'nın genel müdürü Paul Aucoin için de olukça büyük bir tehdit. Aucoin, “Bazı işçileri kaybedeceğimizden korkuyorum ve işçileri kaybettiğinizde işlerimize aynı hızla devam etmek zorlaşıyor. Bir yavaşlama göreceğimiz kesin." dedi.

Kaynak: https://www.bloomberg.com/news/articles/2020-04-09/it-s-getting-a-lot-harder-to-ship-food-around-the-world