EN KOLAY BÜTÇE OLUŞTURMA REHBERİ
Bütçe yaparak harcamalarınızı gelirinizle dengelersiniz. Eğer bu dengeyi sağlayamazsanız ve harcamalarınız çok yüksek olursa tahmin ettiğinizden daha fazla sorun yaşama ihtimaliniz oldukça yüksektir. Birçok kişi çok fazla harcama yaptığının ve bolca borç altına girdiğinin farkında değilken bütçe konusu tekrar popüler oldu.
"Bütçe" terimi, finansal durumlarını dengelemek isteyenlere genellikle korku veren bir terimdir. Ancak, bütçe yapmanın korkutucu bir deneyim olması gerekmez. Uygun planlama ve yürütme ile bir bütçe, herkesin borcunu ödemesine, tasarruf yapmasına ve iyi bir finansal gelecek için doğru adımları atmasına yardımcı olur.
Bütçe Nedir?
Basitçe söylemek gerekirse bütçe, belirli bir zaman diliminde tahmini gelir ve giderlere dayanan bir harcama planıdır. Süre size bağlıdır ve bütçeleme, hedeflerinize göre ayarlanabilir.
Örneğin, bir kişi market, kira veya ipotek ödemeleri, elektrik ve sağlık hizmetleri gibi maliyetleri hesaplayarak ailesi için yıllık bir bütçeye sahip olmayı seçebilir. Bu arada, bir diğer kişi tatil yapmak için tasarruf etme üzerine kısa vadeli bir bütçe belirleyebilir. Hedefleriniz ne olursa olsun, sizin için uygun bir bütçe oluşturmak için her zaman basit adımlar mevcuttur.
Önemli Noktalar:
Bütçe, gelecekteki belirli bir süre boyunca gelir ve giderlerin bir tahminidir ve hükümetler, işletmeler ve bireyler tarafından kullanılır.
Bütçe, temelde bir yıl için yapılan finansal bir plandır ve herhangi bir girişimin başarısını büyük ölçüde artırır.
Kurumsal bütçeler en yüksek verimlilikte çalışmak için gereklidir. Kaynakları ayırmanın yanı sıra, bir bütçe aynı zamanda hedeflerin belirlenmesine, sonuçların ölçülmesine ve beklenmedik durumlar karşısında hazırlıklı olunmasında yardımcı olabilir.
Kişisel bütçeler, bir bireyin veya ailenin mali durumunun hem kısa hem de uzun vadede yönetilmesinde son derece yararlıdır.
Bütçenin Amacı Nedir?
Bütçenin amacı, yapmanız gereken ve yapmak istediğiniz her şeyi hayata geçirmek için yeterli paranız olup olmayacağını belirlemektir. Bir harcama planı oluşturarak hayatınızda yapmak zorunda olduğunuz şeyler ve yapmak istedikleriniz arasında nasıl bir finansal harcama dengesi kurmanız gerektiğini görebilirsiniz. Uygun bir finansal harcama planı tasarruf etmenizde size yardımcı olarak borçlarınızı ödemenize veya daha da iyisi, sizi borçlardan uzak tutmada ciddi anlamda yardımcı olabilir. Geliriniz ne olursa olsun, bütçeleme stresten uzaklaşmanıza ve finansal durumunuzu korumada sizi destekleyecektir.
Nasıl Bütçe Oluşturabilirim?
Bütçe oluşturmanın birçok yolu vardır ve seçtiğiniz yol, bütçe için finansal hedeflerinizin ne olduğuna bağlı olarak değişebilir. Örneğin, yıllık hanehalkı bütçesi mi oluşturuyorsunuz yoksa tatil bütçesi mi? Belki de borçlarınızı ödemek için bütçe oluşturmak istiyor olabilirsiniz. Seçtiğiniz yol ne olursa olsun, bütçelemede 4 ana kural bulunur:
1.Gelirinizi belirleyin. Evinize gelen tüm gelirlerin bir envanterini alın. Bu, tam zamanlı işlerden, ek gelirlerden, devlet desteğinden veya alabileceğiniz diğer finansal destekten elde edilen kazançları içerir. Evliyseniz veya ailenizle yaşıyorsanız onlardan gelen gelirleri de bütçenize eklediğinizden emin olun.
Eğer çocuklarınız varsa ve onlarla bütçe hakkında nasıl iletişim kuracağınız konusunda bilgiye ihtiyacınız varsa buraya tıklarak çocuklarınıza tasarrufu nasıl anlatabileceğinizi öğrenebilirsiniz.
2.Giderlerinizi belirleyin. Kıyafetten kiraya, kişisel bakım ürünlerinden faturalara kadar her şeye ait masrafınızı bir kenara yazın. Finansal sorumluluklarınızı tam olarak anlamak, diğer öğeler için ne kadar paranızın olabileceğini görmenizde size yardımcı olacaktır.
3.Önceliklerinizi belirleyin. Gelir ve giderlerinizi inceledikten sonra, harcamalarınızı önceliğe göre sıralayın. En önemlisi harcamanız hangisi? En az önemli olan hangisi? Harcamalarınızı önem sırasına göre ödemek, satın almak veya yapmak istediğiniz şeylerin hayatınızda daha dengeli bir şekilde yer almasını sağlayarak yaşam kalitenizi korumada faydalı olacaktır.
4.Zaman çizelgenizi oluşturun. Öncelikle bütçe için kendinize ne kadar zaman vermek istediğinizi belirleyin. Mesela Şubat ayında tatil bütçesi yapıyorsanız 4-5 aylık bir süre belirleyebilirsiniz. Zaman çizelgeniz bütçenizin hedefine bağlı olarak değişecektir.
Bütçeye Nasıl Bağlı Kalabilirim?
Artık bütçenizi belirlediniz. Fakat geldik işin en zor kısmına: bütçeye sadık kalmak. Bu belki işin en zor kısmı fakat istedikten sonra başaramayacağınız şey yok. Bu yolda size yardımcı olabilecek ve bütçenize bağlı kalmanızda size destek olacak birçok püf noktası bulunuyor. Gelin inceleyelim:
Kredi kartınızı unutun. Dışarı çıkmayı planlıyorsanız kredi kartınızı evde bırakın. Bu, savurganlık edip almak isteyeceğiniz bir şeyi sorgulamadan almanızı engelleyecek ve kendinizi borç altında bırakmaktan kaçınmanızda yardımcı olacaktır.
Dürüst olun. Kendinize karşı her zaman dürüst olun. Bütçenizi aşarsanız, harcadığınız miktarı bir kenara yazın ve o hafta veya ay için yeniden bütçenizi düzenleyin. Böyle şeyler olabilir, sadece onları görmezden gelmeyin.
Yemek planı yapın. Yemeğinizi planlamanız, size ve ailenize belirli yiyecek/içecek giderlerinde bütçeye bağlı kalmanızda yardımcı olacaktır. Bu, evde yemek yoksa dışarıda yemek yemekten ve son dakika yiyecek harcamalarından kaçınmanıza yardımcı olur.
Hayır demeyi öğrenin. Bir eğlence yerine gitmek, partiye katılmak veya yeni bir araba almak gibi yapmak isteyeceğiniz şeyler elbette olacak, ancak böyle zamanlarda yeri geldiğinde hayır demeyi de mutlaka bilin.
Otomatik ödeme talimatı oluşturun. Ödenmesi gereken en acil ve önemli faturalarınızın banka hesabınızdan otomatik olarak ödenmesi için talimat verebilirsiniz. Böylece faturalarınızı unutmamış ve borçlanmamış olursunuz.
Harcamalarınızı takip edin. Para harcadığınız her şeyi bir kenara yazın. Tıpkı kalori saymak gibi, bu yöntem de ne kadar harcadığınızı görmenizde size yardımcı olur.
Gereksiz savurganlıklardan kaçının. Gerçekten ihtiyacınız olmayan şeylere -mesela Starbucks kahvesi- günlük olarak boş harcama yapmamaya çalışın. Kahveye günlük olarak vereceğiniz 10 TL'yi bir kenara koysanız yılda 3600 TL tasarruf etmiş oluyorsunuz. İyi para.
Popüler Bütçeleme Stratejileri Nelerdir?
Birçok bütçe türü vardır ve sizin için en uygun olanı bulmak bir deneme yanılma yöntemini kullanabilirsiniz. Hangi bütçe planının sizin için işe yarar olduğunu belirlerken gelirinizi ve bütçe hedeflerinizi düşünmelisiniz. Bütçelemede kullanılan en popüler 3 yöntem şunlardır:
Sıfır tabanlı bütçe. Sıfır tabanlı bütçeleme stratejisi, eve giren her TL'nin ya da doların kira veya ulaşım gibi belirli bir bütçe kategorisine atandığı stratejidir. Bu liralar atandıkları kategoride harcanmazsa, başka bir kategoriye devredilebilir.
50/30/20 bütçe. Bu bütçeleme tekniği en popüler tekniklerden biridir. Genel kural, gelirin %50'sinin gerekli (kira, yiyecek, fatura), %30'unun kişisel harcamalara (seyahat, yemek) ve %20'sinin birikime ayrılmasıdır.
Zarf bütçeleme. Zarf bütçeleme, bir bütçeye sadık kalmak için gerçekten zorluk yaşayanlar tarafından tercih edilir. Aslında oldukça eski bir bütçeleme yöntemidir. Market ve kira gibi her harcama kategorisi için bir bütçe belirlersiniz ve tahsis edilen parayı her bir kategori için ayrı ayrı zarflara koyarsınız. Zarflardaki para bittiğinde harcama yapmayı da kesersiniz.
Uygun planlama ile bütçe, tasarruf ve harcama hedeflerinize bağlı kalmanızı sağlayarak finansal durumunuzu korumada size yardımcı olacaktır.
Kaynaklar:
https://money.usnews.com/money/blogs/my-money/articles/what-is-a-budget
https://www.mymoneycoach.ca/budgeting/how-to-budget-your-money