HEDGE FONU NEDİR?

Riskten korunma ya da serbest yatırım fonu olarak bilinen hedge fonu, çeşitli bireysel ve kurumsal yatırımcıların sahip olduğu fonların bir havuzda toplanması yoluyla oluşan agresif bir finansal ortaklığı temsil eder.

Genellikle risk yönetimi ve riskten korunma teknikleri kullanılarak yatırım yapılan hedge fonunda yatırımcı fazla risk alarak yüksek getiri sağlamayı hedefler.

Hedge Fonu Tanımı

Hedge fonları, kullanılan çeşitli stratejiler ve bazı şaşırtıcı getirileri nedeniyle birçok kişinin ilgisini çekmeyi başarmıştır. Hedge fonları, geleneksel yatırım fonu sektörüyle büyük bir mücadele içindeydi ve hedge fonları medya tarafından daha fazla ilgi çekti. Kârlı tazminat ödemeleri nedeniyle yetenekli fon yöneticilerini bünyesine çekmeyi başaran hedge fonları yıllar içinde çok güçlü bir sermaye akışı çekerek başarılı olmuştur.

SPK'nın web sitesinde [1] hedge fonları şu şekilde açıklanıyor:

"Türkiye'ye yatırım yapan yabancı kurumlar arasında "hedge fonlar" da yer almakta olup Türkiye'de bu tür fonların kuruluşuna imkan sağlamak üzere ilk olarak Kurulun mülga Seri:VII, No:10 sayılı "Yatırım Fonlarına ilişkin Esaslar Tebliği"nde yapılan değişikliklerle AB'ye giriş sürecinde fon endüstrimizin hizmet kalitesi ve çeşitliliğinin artırılması ve yatırımcı risk getiri beklentilerine uygun yatırım araçlarının ortaya çıkması ve hizmet kalitesinde artışa paralel yatırımcı tabanının genişlemesi amaçlanmıştır.

Serbest Yatırım Fonları, katılma payları sadece nitelikli yatırımcılara satılmak üzere kurulmuş olan "Serbest Şemsiye Fon"lara bağlı olarak ihraç edilen fonlardır. Serbest Yatırım Fonlarının yalnızca nitelikli yatırımcılara satılması tercih edilerek, fon yatırımcıları için asgari yatırım tutarı ya da maksimum yatırımcı sayısı konusunda sınırlama getirilmemiştir. Ancak fon kurucusu tarafından fon izahnamesinde sınır getirilmesi mümkündür. Kurulumuz düzenlemeleri uyarınca nitelikli yatırımcı, Kurul’un yatırım kuruluşlarına ilişkin düzenlemelerinde tanımlanan ve talebe dayalı olarak profesyonel kabul edilenler de dahil profesyonel müşterilerdir:

• Yerli ve yabancı yatırım fonları,
• Emeklilik fonları,
• Yatırım ortaklıkları,
• Aracı kurumlar,
• Bankalar,
• Sigorta şirketleri,
• Portföy yönetim şirketleri,
• İpotek finansmanı kuruluşları,
• Emekli ve yardım sandıkları,
• Vakıflar,
• 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesi uyarınca kurulmuş olan sandıklar,
• Kamuya yararlı dernekler
• Nitelikleri itibariyle bu kurumlara benzer olduğu Kurulca belirlenecek diğer yatırımcılar
• Fon katılma paylarının halka arz tarihi itibariyle en az 1 milyon TL tutarında Türk ve/veya yabancı para ve sermaye piyasası aracına sahip olan gerçek ve tüzel kişiler

nitelikli yatırımcılara örnek olarak verilebilir.

Yatırım Amacı ve Politikası

Serbest yatırım fonları diğer yatırım fonlarından farklı olarak Tebliğ’de yer alan portföy ve işlem sınırlamalarına tabi olmaksızın fonun bilgilendirme dokümanlarında yer alan yatırım stratejileri ve limitleri dahilinde yatırım yapabilirler. Ancak payları serbest yatırım fonlarının portföylerine alınacak yabancı fonlar için ilgili otoriteden izin alınmış olma şartı aranır. Bu kapsamda, hangi ülkelerde kurulu fonların portföye alınabileceğine izahname ve yatırımcı bilgi formunda yer verilir. Kurul serbest yatırım fonlarının portföylerine alınacak yabancı fon paylarına ilişkin kısıtlamalar getirebilir.

Hedge Fonları Nasıl Çalışır?

Hedge fonlarının birçok çalışma prensibi bulunur. Bunlar:

-Hem uzun hem kısa pozisyona izin verir.
-Arbitraj kullanılabilir.
-Düşük değerli menkul kıymetlerin alım/satımı yapılabilir.
-Opsiyon veya tahvil yatırımına izin verir. Hatta temelde piyasada var olan herhangi bir fırsata yatırım yapma olanağı sağlar.

Bu gibi özelliklerin yanı sıra hedge fonlarının temel amacı oynaklığı (volatilite) ve riski azaltarak sermayeyi korumaktır diyebiliriz. Riskleri azaltmaktan söz ederken, çünkü hedge yatırımlarında çok büyük riskler de alınır,  çeşitli enstrümanlar ve şaşırtıcı derecede garip stratejiler kullanılır. Bu fonlara yatırım yapanlar yatırım seçenekleri konusunda oldukça esnektirler ve short yapma, kaldıraç, margin call, gibi seçeneklerin hepsini kullanabilirler.

İlginizi Çekebilir: Volatil Piyasalarda Yatırım Yapmak

Hedge Fonlarının Özellikleri

Hedge fonları hakkında muhtemelen gözünüze çarpan ilk unsur, bu fonların yatırım getirileri, volatilite ve risk açısından büyük ölçüde değişim gösteriyor olmalarıdır. Bununla birlikte bazı hedge fonları piyasa dışı getiri sağlama yeteneğine sahiptir. Bu fonlara yatırım yapanların çoğunluğunu emeklilik fonları, vakıflar, sigorta şirketleri, özel bankalar, çok büyük net geliri olanlar birey ve aileler oluşturur. Bu sebeple de bu fonlar oldukça deneyimli yatırım uzmanları tarafından yönetilir. Ek olarak;

Hedge fonu yatırımları likit yatırımlardan oluşmaz. Yatırımlarda neredeyse hiçbir düzenleme bulunmaz ve agresif yatırım stratejileri uygulanır.

Hedge Fonlarının Avantajları ve Dezavantajları

Riskten korunma fonlarının çoğunluğu, oldukça zeki fon yöneticileri tarafından hazırlanmış inanılmaz stratejilere sahiptir. Bu nedenle fonlar hem yükselen hem de düşen hisse senedi ve tahvil piyasalarında pozitif getiri sağlayabilir. Yani yatırım hedefinize ulaşmanıza yardımcı olacak çok çeşitli hedge fon stratejileri mevcuttur. Hedge fonlarını portföyünüze dahil etmek isterseniz toplam portföy riskinizi azalttığınızdan emin olmanız gerekir. Bununla birlikte hedge fonu yatırımı genel olarak uzun vadeli yatırımcılara uygundur.

Hedge fonları elbette risksiz değildir. Yatırım stratejilerinin çok çeşitli olması gibi nedenlerle yatırımcıları potansiyel olarak büyük kayıplara maruz bırakabilir. Bununla birlikte hedge fonları pek likit yatırımlardan oluşmaz. Ek olarak, yatırımcıların bu fonlara yatırım yapmadan önce bir süre birikim yapmaları beklenmektedir.

Hedge fonlarının yatırım dünyasına yenilikçi yatırım stratejileri getirdiğini söyleyebiliriz. Fakat hedge fonlarında pek fazla düzenlenme bulunmaz ve fon yöneticileri yatırımcılar için büyük kazançlar elde etme umuduyla daha esnek ve riskli stratejiler peşinde koşarlar. Hedge fonlarının belki de diğer yatırım fonlarından en büyük farkı çok daha yüksek asgari yatırım gereksinimlerine sahip olmalarıdır. Bu fonlara yatırım yapan yatırımcılarının çoğu çok yüksek gelir elde eden kişilerdir ve 1 milyon doları aşan net varlığa sahiptirler.

Kaynaklar:
luckscout.com
[1]https://spk.gov.tr/Sayfa/AltSayfa/819