BRÜT KAR ve BRÜT KAR MARJI YATIRIMCILAR İÇİN NEDEN ÖNEMLİDİR?
Bir işletme sahibiyseniz veya bir şirkete yatırım yapmayı düşünüyorsanız, kârlılıkla ilgilenmeniz gerekebilir. Bir şirketin mali sağlığı, brüt kar marjı ve brüt kâr dahil olmak üzere farklı şekillerde ölçülebilir.
Her iki terim de kulağa benzer gelse de ikisi de gelir tablosunda raporlanabilir ve şirket performansını ölçmek için kullanılabilir. Bu farklılıkları anlamak, sizi daha iyi bir yatırımcı yapma konusunda yardımcı olacaktır. Brüt kâr ile brüt kâr marjı arasındaki farkı ve neden önemli olduklarını bilmek, bir yatırımcı veya işletme sahibi olarak paranızla ne yapacağınız konusunda daha bilinçli kararlar vermenizde de yardımcı olabilir.
Brüt Kar Nedir, Nasıl Hesaplanır?
Brüt kar marjını anlamak için önce brüt kârı öğrenmek gerekir. Brüt kâr, bir şirketin toplam satıştan satılan malın maliyeti ya da satılan hizmetin maliyetini çıkardıktan sonra elde edilen tutardır. Basitçe:
Brüt Kar = Satışlar - Satılan Ürünlerin Maliyeti
Satılan ürün veya hizmetlerin maliyeti malzeme, emek, üretim maliyetleri, nakliye gibi faktörleri içerir.
Örneğin, şirketinizin yılda 1 milyon dolar gelir elde ettiğini varsayalım. Bu dönemde satılan malların maliyeti 600.000 dolar olsun. Yukarıdaki formüle göre brüt kârınız 400.000 dolar olur.
Brüt Kar Marjı Nedir, Nasıl Hesaplanır?
Brüt kar marjı, bir şirketin gelirinin satılan malların maliyetini nasıl aştığı veya satılan malların maliyeti tarafından aşıldığı arasındaki karlılığı ölçer. Hesaplama formülü brüt karın gelirlere bölünmesiyle elde edilir ve yüzde olarak ifade edilir. Brüt kar marjı yüksek olan şirketlerin genellikle, brüt kar marjı düşük olan şirketlere kıyasla ürün satışlarından daha fazla kar elde ettiği kabul edilir.
Basitçe, brüt kar marjı brüt karın net satışa olan yüzdesidir. Formülü:
Brüt Kar Marjı = (Brüt Kar / Net Satış) x 100
Örneğin, eğer şirketinizin brüt kârı 200.000 dolar ve geliri 1 milyon dolar ise, brüt kâr marjınız 0.2 olacaktır. Yüzde olarak ifade etmek gerekirse %20. Bu marj, bir şirketin ne kadar iyi gelir elde ettiğini ölçmek ve maliyetleri yönetmek için kullanılabilir. Bu örneğe göre şirket gelirinin % 80'inin üretim maliyetleri tarafından tüketildiğini anlıyoruz.
Brüt kar marjı ne kadar yüksekse o kadar iyidir. Bir şirketin brüt kar marjı ne kadar yüksekse bir o kadar büyümeye daha çok yatırım yapar, nakit rezervlerine likit para ekler, borçlarını öder, daha fazla insan işe alır, vb.
İlgili Makale: Yatırımcılar Bir Şirkette Neye Bakar?
Brüt Kar mı Brüt Kâr Marjını Mı Kullanmalısınız?
Yatırım yapmayı düşündüğünüz bir şirketi değerlendiriyorsanız, finansal sağlığı göz önünde bulundurmak için hangi verinin sizin için daha iyi olduğunu öğrenmek istiyor olabilirsiniz. Genel olarak, hem brüt kâr hem de brüt kâr marjı, bir şirketin kârlılığının doğru bir resmini elde etmede yararlı olabilir.
Bir şirketin gelirini ve satılan ürünlerinin maliyetini biliyorsanız, her iki hesaplamayı da kolayca yapabilirsiniz. Bir şirketin ne kadar iyi performans gösterdiğini görmek için brüt kar ve brüt kar marjının zaman içinde nasıl bir eğilim gösterdiğini tahmin etmek için önceki yılların verilerini ele alarak hesaplamalar da yapabilirsiniz.
Bununla birlikte, her iki hesaplamada bazı şirket maliyetlerin hesaba katılmadığını da bilmek gerekir. Örneğin brüt kâr, satılan malların maliyetinin bir parçası olarak vergileri, muhasebe ücretlerini veya pazarlama bütçelerini hesaba katmaz. Bu rakamların eklenmemesi hesaplama sonuçlarını değiştirebilir. Aynı zamanda, bu hesaplamalar şirketlerin karlılığı etkileyebilecek çeşitli stratejik hamleleri de hesaba katmaz. Örneğin, borç almak veya fiyatlandırmanın yeniden yapılandırılması, sadece brüt kar veya brüt kar marjına bakarak anlaşılamayabilecek olan karlılık seviyesini etkileyebilir.
Dikkate alınması gereken başka bir husus da şirket kârlılığının sektörden etkilenebileceğidir. Sektörler arasında karşılaştırma yapmak birkaç hesaplamayla ne yazık ki mümkün değil. Örneğin, finans ve enerji sektörleri arasında karlılık açısından büyük farklar görülebilir.
Diğer Finansal Hesaplamalar
Brüt kâr ve brüt kar marjı, size bir şirketin performansı hakkında çok özel iki sonuç sunar. Ancak bir yatırımcı olarak, yatırım kararları verirken diğer finansal hesaplama ve oranları da göz önünde bulundurmak gerekir. Bu hesaplama ve oranlar arasında şunlar bulunur: fiyat/kazanç oranı, hisse başına kazanç, borç/özsermaye oranı, özsermaye getiri oranı, işletme sermayesi ve likidite oranı.
Yukarıda sıralanan hesaplama ve oranlar, brüt kar marjı ve brüt kâr ile birlikte bir şirketin kazandığı ve harcadığı para bakımından nasıl bir performans gösterdiğine dair daha gerçekçi bir görünüm sunar. Bir şirket, nakit akışını ve varlıkları yönetmede ve borç seviyelerini düşük tutmada ne kadar iyi olursa, uzun vadede finansal görünümünü daha iyi güçlendirebilir. Tüm bu veriler, şirketlerin yıllık raporlarında takip edilebilir.
Yatırım için şirketleri analiz ederken, şirketlerin nasıl çalıştıklarına dair bir fikir edinmek için çeşitli raporlara, hesaplamalara ve verilere bakmak önemlidir. Brüt kar ve brüt kar marjını değerlendirmek de bunu yapmanın temel yollarındandır. Yatırım yaparken dikkat edilmesi gereken hususları öğrenmek isterseniz buraya tıklayarak makalemizden bilgi alabilirsiniz.
Aynı şekilde, bir işletme sahibiyseniz, bu iki hesaplama operasyonunuz büyüdükçe yakından takip etmeniz gereken bir hesaplamaya dönüşecektir.