ÇİN'İN YENİ İPEK YOLU PROJESİ: BRI

Ekonomi ve İş Araştırmaları Merkezi (CEBR) tarafından yayınlanan bir rapora göre, Çin’in yeni İpek Yolu projesi Belt and Road Initiative (BRI) -Bir Kuşak Bir Yol, ABD'nin GSYİH rakamlarını yükseltmede yardımcı olabileceği iddia edildi.

BİR KUŞAK BİR YOL NEDİR?

Çin’in Bir Kuşak Bir Yol Girişimi (BRI), bölgesel entegrasyonu geliştirmek, ticareti arttırmak ve ekonomik büyümeyi teşvik etmek amacıyla Asya'yı Afrika ve Avrupa ile altı koridor boyunca kara ve deniz şebekeleriyle birbirine bağlamaya yönelik oldukça iddialı bir ticaret projesidir.

Bu isim, 2013 yılında, yüzyıllar boyunca Çin'i Akdeniz'e Avrasya üzerinden bağlayan eski bir ticaret yolu olan ve 2000 yıl önce kurulan İpek Yolu konseptinden ilham alan Çin Devlet Başkanı Xi Jinping tarafından icat edildi.

Bu projenin kara ve deniz olmak üzere 2 önemli uluslararası ticaret güzergahı bulunmaktadır:

1. İpek Yolu Ekonomik Kuşağı (Belt)

2. Deniz İpek Yolu (Road)

Planlanan koridorlar:

-Çin-Moğolistan-Rusya

-Çin-Merkez ve Batı Asya

-Çin-Hindi Çini Yarımadası

-Çin-Pakistan

-Çin-Bangladeş-Hindistan-Myanmar

Türkiye'nin de dahil olduğu projede Türkiye'nin yeri “Orta Koridor” olarak adlandırılan Çin-Merkez ve Batı Asya Koridoru üzeridir.

İngiltere merkezli Chartered Building Institute tarafından desteklenen çalışma, BRI'dan sağlanacak olan altyapı kazancının dünyadaki verimliliği nasıl yükselteceğini inceledi. Çalışma, BRI'nın ABD GSYİH'sını 2040 yılına kadar %1,4 artırabileceğini buldu.

ABD’nin BRI’ya doğrudan doğrudan dahil edilmediği varsayılsa da ABD’nin dünya GSYİH’sindeki artıştan mutlak bir şekilde kazanım elde edeceği de aşikar. Çünkü ABD, dünya ekonomisinin neredeyse %25'ini oluşturuyor. Bu nedenle ABD'nin dünyadaki genel GSYİH veriminden faydalanamaması düşünülemez bile.

CEBR Kıdemli Ekonomist Pablo Shah, “Dış ihracat pazarlarının bazılarında artan ekonomik büyüme sayesinde ABD ihracatının artmasını bekleyeceğiz” dedi.

Aynı zamanda, ithalatın daha ucuz olması da muhtemeldir çünkü ABD dışındaki ülkeler arasında gelişmelerle birlikte enerji bağlantıları ve daha yüksek entegrasyon sağlanması, tüketiciler için daha ucuz girdiler anlamına gelecek. Bu da daha verimli üretim araçlarını kolaylaştıracak. Shah, bu durumun genel olarak tüketim oranlarını yükselteceğini ve ABD ekonomisini olumlu yönde teşvik edeceğini savunuyor.

Fakat her uzman raporun BRI'nın ABD'ye yardımcı olacağı yönündeki değerlendirmesinde hemfikir değil.

Jonathan Hillman, CSIS'in kıdemli başkan yardımcısı şunları söyledi:

“Bu rapor, Çin’in Belt and Road’unun büyüklüğünü - şu anki ve gelecekteki - abartıyor. 2 trilyon dolarlık projenin sürdüğünü gösteren güvenilir verilerden haberdar değilim. ... Başka bir yerde yazdığım gibi, Çin'in trilyonlar harcadığı bir efsanedir. BRI ve bundan gelmesi beklenen ekonomik faydaların hepsi doğru projelerin seçilip seçilmediğine ve nasıl iletildiğine bağlı. Başka bir deyişle, kalite önemlidir. BRI’nın en büyük savunucularının unutmaya meyilli olduğu şey, altyapı projelerinin, eğer zayıf yapılırsa, yarattıklarından daha fazla değeri yok edebileceğidir".

BRI’nin ortaya çıkışı, Çin'deki ekonomik yavaşlama ve Çin'in globaldeki etkisini artırma arzusuna dayanıyor. Ancak CEBR araştırmacıları şu konuya değindi:

“BRI'nin dünya GSYİH'sini 2040 yılına kadar yılda 7.1 trilyon dolar artıracağını tahmin ediyoruz. Bu, 2040’ta dünya GSYİH’nın % 4,2 oranında artmasına neden olacak. Yani 2040’a kadar 56 farklı ülkenin yıllık GSYH’sini artırması bekleniyor".

TARİFELER BRI'NİN FAYDALARINI ENGELLEYEBİLİR

Eğer ABD Başkanı Donald Trump Çin'e “maksimum baskı” uygulamaya başlarsa raporda bahsedilen faydaların çoğu kesinlikle ortadak kalkacaktır. Çin yatırımları, tarifelerden önce yavaşlamaya ve azalmaya başladığı için BRI’nın gelişimi de engellenebilir. Çinli bilim adamı Derek Scissors, daha önce yaptığı röportajda;

“Çin zaten mali sıkıntılarla karşı karşıya. BRI başlatıldığında, Çin’in döviz rezervleri 20 yıldan fazla bir süredir artıyordu. 2014-16 yıllarında ise düştü. Şu anda rezervlerde stabillik söz konusu ama Çin 5 yıl öncesine göre çok daha kötü bir konumda"

açıklamasını yaptı.

Sizce bu proje yeni bir İpek Yolu olma yolunda başarılı olabilir mi?

Yorumlarda bizimle paylaşın.

Kaynak:

finance.yahoo.com