E-FATURA İRSALİYE YERİNE GEÇER Mİ?
E-Fatura irsaliye yerine belli koşullar sağlandığında geçebilir. Bu koşullar, işletmeler tarafından eksiksiz öğrenilmelidir. Aksi halde işletmeler mağdur olabilir ya da çeşitli problemler yaşayabilir.
E-Faturanın hangi koşullar altında irsaliye yerine geçebileceğini öğrenmek için okumaya devam edin.
E-Fatura Nedir?
Günümüzde artık birçok muhasebe işlemi elektronik ortamda kolaylıkla gerçekleştirilebilmektedir. E-fatura ise kısaca faturaların elektronik ortamda gönderilip alınması olarak açıklanabilir. Gelir İdaresi Başkanlığı'nın (GİB) e-faturaların veri formatını ve standardını belirlemesiyle, 5 Mart 2020 tarihinde e-faturalar uygulamaya konmuştur.
Muhasebe işlemlerinin büyük kısmının günümüzde elektronik ortamda gerçekleşebilmesi büyük kolaylık sağlamıştır. E-fatura uygulamasına geçilmesiyle kağıt israfının önüne geçilmiş, faturaların saklanması daha güvenli hale gelmiş ve büyük bir zaman tasarrufu sağlanmıştır. İşletmeler, e-faturaların sağladığı avantajlardan giderek daha fazla yararlanmak istemektedir.
İlgili Makale: E-Arşiv Fatura Nedir?
E-Fatura ve İrsaliye
E-Faturalar belli koşullar sağlandığında irsaliye yerine geçebilmektedir. Peki bu koşullar nelerdir?
Öncelikle, mal teslimi sırasında düzenlenen e-faturaların irsaliye yerine geçebildiğini bilmek gerekir. Mal teslimi söz konusu olduğunda hangi hallerin teslim hali olarak kabul edildiği KDV kanununda açıkça belirtilmiştir:
-Malın alıcının veya alıcı adına hareket edenlere gönderilmesi durumunda mal nakliyesinin başlatılması,
-Mal nakliyesinin sürücüye tevdii koşulları sağlandığında e-faturalar irsaliye yerine geçebilir.
-433 Sıra Numaralı VUK Genel Tebliği'nde konuyla ilgili şu açıklamalar yer alıyor: E-Faturanın irsaliye yerine geçtiği bir diğer durum, düzenleme saat ve dakikasının gösterilmesi durumudur. Bu bilgilerin bulunduğu E-Faturaların çıktıları, irsaliye yerine geçebilir. Fakat söz konusu e-faturaların çıktıların üzerinde “İrsaliye yerine geçer” yazılması şarttır. Ek olarak, bu faturanın mal teslimi sırasında düzenlenmesi de bir diğer zorunluluktur.
Gib'de şu açıklamalar yer almaktadır:
"Mezkur Kanun uyarınca kâğıt ortamında düzenlenmek, muhafaza ve ibraz edilmek zorunluluğu bulunan faturanın elektronik ortamda düzenlenmesi ve ikinci nüshasının elektronik ortamda muhafaza ve ibraz edilmesine imkân tanıyan e-Arşiv Uygulamasına ilişkin usul ve esasların düzenlendiği 433 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nin; “15- 397 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile Getirilen e-Fatura Uygulamasına Kayıtlı Mükellefler Arasında Yapılan Satışlar” başlığı altında ; “e-Fatura Uygulamasına kayıtlı kullanıcılara düzenlenecek elektronik faturada, düzenleme tarihi yanında düzenleme zamanının da saat ve dakika olarak gösterilmesi halinde elektronik faturanın kâğıt çıktısı irsaliye yerine geçer. Söz konusu kâğıt çıktıya "İrsaliye yerine geçer." ifadesinin yazılması ve kâğıt çıktının satıcı veya yetkilisi tarafından imzalanması zorunludur. Ancak bu imkândan yararlanabilmek için elektronik faturanın malın teslimi anında düzenlenmesi gerekir.
Hizmet ifasına konu e-faturanın satış anında düzenlenmesi halinde, söz konusu kâğıt çıktının talep eden müşteriye verilmesi zorunludur.” ifadelerine yer verilmiştir." *
Hangi Mükellefler için E-Faturaya Geçiş Zorunludur?
E-Faturaya geçiş zorunluluğu olan mükellefler:
-01 Temmuz 2020 tarihinden itibaren 2018/2019 fatura döneminde brüt satış hasılatı 5 Milyon TL ve üzeri olan mükelleflerin e-Faturaya geçmeleri zorunlu hale getirildi.
-1 Temmuz 2017 tarihinde gümrük beyannameli mal ihracı faturaları ve yolcuyla birlikte eşya ihraç faturalarında uygulandığı gibi E-Faturaya kayıtlı olan mükelleflerin kağıt ortamda düzenledikleri özel faturalar, 1 Ocak 2020’den itibaren E-Fatura sistemine geçirilmiştir.
-ÖTV (I) sayılı listede belirtilen mallara dair EPDK’dan lisans almış veya III sayılı liste kapsamında ÖTV mükellefiyeti tesis ettirenlerin, bayilik lisansları dahil olmak üzere, lisans almalarının ya da mükellefiyetlerinin başlangıcının 4. ayından itibaren E-Faturaya geçmeleri zorunlu hale getirilmiştir. 2019 yılında mükellef olmuş veya lisans almış olan mükelleflerin e-faturaya zorunlu geçişleri 1 Ocak 2020 tarihinde gerçekleşmiştir.
Mutlaka Okuyun: 9 Maddede E-Fatura ile İlgili Bilmeniz Gerekenler
Dikkat!
487 no.lu VUK Genel Tebliği'de açıklandığı gibi, göndericinin e-irsaliye kullanıcısı olması ve alıcının da e-irsaliye kullanması halinde, e-irsaliye kullanıcısı olan göndericinin 3. aydan itibaren mal teslimi ve alımlarında kağıda basılı irsaliye kullanmaması gerekir. Eğer kağıda basılı irsaliye kullanılırsa çeşitli cezai işlemler uygulanır. Eğer alıcı e-irsaliye kullanıcısı değilse yukarıda da belirtilen kurallara uygun düzenlenmiş e-Fatura veya e-Arşiv faturalar irsaliye yerine geçebilir.
Mal tesliminde fatura düzenlenmezse VUK 230/5. maddeye göre sevk irsaliyesi düzenlenmesi ve bu sevk irsaliyesindeki tarih ve numaranın oluşturulmak istenen e-Fatura ya da e-Arşiv faturada mutlaka yazılması gerekir.
*https://www.gib.gov.tr/e-faturada-irsaliye-yerine-gecer-ifadesinin-nasil-kullanilabilecegi-hk